ساختمان مرکزی کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان فارس
تبلور نظم، شفافیت و اقتدار در بستر شهری فشرده
در یکی از نقاط راهبردی شهر شیراز، در خیابان قصرالدشت و در مجاورت قطب اقتصادی شهری و بالاتر از سهراه عفیفآباد، پروژهی ساختمان مرکزی کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان فارس بر بستری با محدودیتهای شدید کالبدی، طراحی شده است؛ زمینی با سطحی محدود (۴۰۰ متر مربع) و نسبتی کشیده در طول و عرض، که خود به یک چالش معماری بدل گشته است.
این ساختمان اداری، در عین عملکرد تخصصی خود، پذیرای دو طیف متفاوت از مخاطبین است: از یک سو کارشناسان رسمی دادگستری، و از سوی دیگر اقشار متنوع و گستردهی جامعه که به عنوان مراجعین عمومی حضور مییابند. طراحی پروژه با آگاهی به این تنوع عملکرد و مخاطب، تلاش نموده تا فضایی متوازن، فاخر و کارآمد را خلق کند.
پلان پروژه بر اساس منطق ارتباطات عمودی و کشیدگی افقی شکل گرفته است؛ جایی که ترکیب پلهها و عناصر ارتباطی به گونهای جانمایی شدهاند که حس پیوستگی میان طبقات، با تأکید بر حرکت رو به بالا، به مخاطب منتقل شود. این رویکرد، در دل یک زمین باریک، امکانی برای جریان فضایی پیوسته و کارآمد فراهم آورده است.
در قلب ساختمان، سالنی با ارتفاع زیاد و ظرفیت میزبانی همزمان حداقل ۱۵ جلسه کارشناسی طراحی شده است؛ فضایی که در آن، کارشناسان در بستر گفتوگو با اصحاب دعوا، در فرمی خوانا و شفاف، تعاملات تخصصی خود را سامان میدهند. این فضا با رویکردی نیمهخصوصی طراحی شده تا تعادل میان حریم فردی و حضور اجتماعی را حفظ کند.
یکی از نقاط قوت پروژه، استفاده هوشمندانه از نور طبیعی و خلق یک حیاط مرکزی است. با توجه به موقعیت زمین در بین دو پلاک شرقی و غربی، و وجود فضای باز زمین مجاور در میانهی طول سایت پروژه، طراح با ایجاد حیاط مرکزی که در طبقات بالاتر بهطور تدریجی با گشایش دهانه اش، نهتنها نور و تهویه را به عمق ساختمان هدایت کرده، بلکه بدون ایجاد مزاحمت برای همسایگان، در امتداد حیاطهای مجاور، به اصل احترام به بافت پیرامونی نیز پایبند مانده است.
طرح معماری پروژه با رویکردی عملکردمحور و در عین حال مبتنی بر اصول ترکیببندی فضایی، کلیه فضاهای مورد نیاز کانون را درون تودهای یکپارچه و خوانا ساماندهی کرده است. سازماندهی فضایی پروژه در راستای تأمین نیازهای عملکردی، بر پایهی انسجام، وضوح فضایی و شفافیت عملکردی شکل گرفته و به خلق معماریای پاسخگو و منضبط انجامیده است. به طور مثال ورودی ساختمان با ترکیب پلههای تشریفاتی، حس شکوه و عظمت را در بدو ورود القا میکند؛ گویی ساختمان به عنوان تجسمی از قانون، قضاوت و نظم، مخاطب را به درون فرا میخواند.
این پروژه با زیربنایی در حدود ۱۰٬۰۰۰ متر مربع، نمادی از مدیریت هوشمند فضا در شرایط محدود و فشردهی شهری است؛ پاسخی معمارانه به ضرورتهای عملکردی، مخاطبین چندلایه، و احترام به زمینهی شهری و اجتماعی اطراف.